سفارش تبلیغ
صبا ویژن

ولایتپذیری تبعیت از ولیفقیه درزمان تفاوت دیدگاه است

دکتر حسن رحیم‌پور ازغدی
ولایت‌پذیری تبعیت از ولی‌فقیه درزمان تفاوت دیدگاه‌ است

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی تأکید کرد: زمانی که نظرات موجود، با نظر رهبری یکی باشد ولایت‌پذیری محقق نمی‌شود، بلکه ولایت‌پذیری زمانی اثبات می‌شود که علی‌رغم تفاوت دیدگاه، تابع ولی‌فقیه بود و به نظرات ایشان تمکین کنیم.

به گزارش رجانیوز، دکتر حسن رحیم‌پور ازغدی عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی شب گذشته در هشتمین اردوی آموزشی سیاسی دانشجویان دختر دانشگاه‌های سراسر کشور به بررسی اندیشه سیاسی حضرت امام خمینی (ره) پرداخت و اظهار داشت: امام خمینی به عنوان یک فقیه و فیلسوف دینی که اهل حدیث بود به جامعه یادآوری کرد که باید به دانسته‌ها عمل کنیم و فقط نمی‌توان به حجره‌ها محدود شد.


وی افزود: امام خمینی(ره) تاکید داشتند که در زمینه اجرای عدالت باید در حد وسع حرکت کرد و نباید این مباحث را تنها به گفتگو و کتاب محدود کرد، ایشان تاکید داشتند که این ارزش‌ها را از بین کتاب‌ها و گفتگوی خواص به صحنه اجتماعی کشور بکشانیم.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه همه ما انسان هستیم و عقل و عدل مطلق نداریم، ادامه داد: هیچ کدام از این کمبودها مسئولیت ما را کم نمی‌کند و باید به مواردی که می‌دانیم عمل کرده و نسبت به آنها مسئول هستیم.

رحیم‌پورازغدی با تاکید بر اینکه خط اصیل انقلاب خط ولایت‌فقیه است، خاطرنشان کرد: مقام معظم رهبری بارها تاکید کرده‌اند که جوانان باید اندیشه سیاسی حضرت امام خمینی(ره) را بشناسند تا در دعواهای سیاسی چپ و راست فریب نخوردند.


وی اولین نوآوری حضرت امام خمینی(ره) را در اجرای عدالت و تشکیل حکومت اسلامی دانست و گفت: در تشکیل حکومت اسلامی نباید به مسائل، صفر و صدی نگاه کرد و هر کس باید به اندازه توانایی خود عمل کند چون نسبت به همین توانایی‌ها مسئول است.


عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در ادامه اظهار داشت: برخی از ترس اشتباه و خطا وارد عمل نمی‌شوند که این تز از پایه اشتباه است و سرانجام به بی‌عملی، انزوا و سقوط می‌انجامد، از سوی دیگر باید متوجه باشیم که اگر ما کاری نکنیم، طرف مقابل بیکار نمی‌نشیند و قدرت را در دست می‌گیرد.


رحیم‌پور ازغدی با بیان اینکه نباید خود را با اولیاء معصوم در تشکیل حکومت اسلامی مقایسه کنیم اظهار داشت: در طرف مقابل ما جریان‌های پلید سیاسی حاضر هستند که باید متوجه آنها باشیم و بر همین اساس تلاش کنیم قدرت را به سمت ارزش‌ها و انسانیت بکشانیم و در این زمینه لازم است که خطاها را کم کنیم اما مسئولیت خطاهای جزئی رخ داده را بپذیریم.


وی با تاکید بر اینکه هر یک از ما در حد توان خود برای پر کردن شکاف میان نظر و عمل مسئول هستیم، ادامه داد: برخی مدعی هستند که باید سکوت کرد تا دشمنی نداشته باشیم که این تز نیز اشتباه است و می‌بینیم که هیچ کدام از انبیاء الهی به آن توجه نکردند چون نتیجه آن احترام نیست بلکه به طرد شدن و انزوا می‌انجامد.


عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه برخی تلاش می‌کنند از درگیری با مخالفان فرار کنند، اظهار داشت: فرار از این درگیری شدنی نبوده و همیشه خوب نیست، درگیری با مخالفان در صورتی که برای حق باشد، پسندیده بوده و حتی لازم است برای آن هزینه پرداخت کنند.


رحیم‌پور پورازغدی نوآوری دوم حضرت امام خمینی(ره) در کنار «عمل کردن» را، «چگونه عمل کردن» خواند و خاطرنشان کرد: حضرت امام خمینی(ره) مشخص کردند که چگونه از حوزه نظر وارد عمل شویم و چگونه حکومت اسلامی را تشکیل دهیم که در این زمینه نظریه ولایت‌فقیه را مطرح کردند.


وی افزود: طرح نظریه ولایت‌فقیه ابداع حضرت امام (ره) بود، هر چند که برخی مخالفان تلاش می‌کنند این نوآوری را بدعت بنامند، اما بدعت سنت‌ستیزی است، در حالی که به صحنه آوردن نظریه ولایت‌فقیه از میان کتب، به هیچ وجه سنت‌ستیزی نبوده و خود حضرت امام نیز بارها بر این نکته تاکید کردند.


عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با تاکید بر اینکه مبانی خط امام، ولایت‌فقیه است و بدون آن خط امام دروغ است، یادآور شد: حضرت امام خمینی(ره) بارها در فرمایشات خود مشخص کرده‌اند که منظورشان از ولایت‌فقیه چیست.


رحیم‌پور ازغدی در ادامه به بازخوانی برخی از نظرات حضرت امام خمینی(ره) در خصوص نظریه ولایت‌فقیه پرداخت و گفت: ولایت‌فقیه به معنای زمامداری جامعه اسلامی است که محدود به احکام دینی و صدور دستور اسلامی و یا قضاوت نیست.


وی ولایت را در سه زمینه قضا، افتاء و ولایت حسبه دانست و اظهار داشت: ولایت قضا به همان معنای قضاوت و حکمیت است و ولایت افتاء در خصوص صدور فتواهای دینی بوده و ولایت حسبه نیز در خصوص اموری جاری است که متولی خصوصی ندارند اما مورد نیاز جامعه بوده و این امور همان مواردی هستند که امروزه به نام امور دولتی شناخته می‌شوند.


عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در ادامه خطاب به مخالفان زعامت ولی‌فقیه در حکومت اسلامی، یادآور شد: اگر فردی ولایت افتاء را قبول داشته باشد باید بداند که ولی‌فقیه می‌تواند در همه مسائل فتوا بدهد که این فتواها واجب‌الاجرا است و اگر به ولایت قضا معتقد باشد باید بداند که دستگاه قضایی از حکومت جدا نیست و امور حسبه نیز از امور دولتی محسوب می‌شوند، بنابراین در اختیار داشتن همین 3 مورد به معنای حکومت است.


رحیم‌پور ازغدی با اشاره به ادعای برخی مخالفان زعامت ولی فقیه مبنی بر اینکه فقهای قبل از امام خمینی(ره) اشاره‌ای به این نظریه نداشته‌اند، گفت: در این مورد باید به فشار‌های سیاسی زمان هر یک از این فقها توجه شود که حتی نمی‌توانستند در کتاب‌های خود یک باب مجزا به نام ولایت‌فقیه باز کنند، چون ولایت فقیه مخالف ولایت عمال استعمار، سکولار‌ها، دیکتاتورها و ... است.


وی با تاکید بر اینکه اسلام فقط محدود به فقه نیست، ادامه داد: مراد از ولایت‌فقیه همان ولایت مجموعه اسلام است، ولی حکومت قوامش بر قوانین فردی و اجتماعی اسلام بنا شده که متکی بر فقه اسلامی است.


عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در ادامه اظهار داشت: از سوی دیگر ولایت‌فقیه متکی به فرد نیست یعنی ولی‌فقیه نمی‌تواند به صورت خودسر تصمیم‌گیری کند و یا خارج از کتاب و سنت عمل کند.


رحیم‌پور ازغدی با بیان اینکه همه ابعاد اسلام بدون حکومت نیز اجرا شدنی هستند، اظهار داشت: تنها موردی که بدون در اختیار داشتن حکومت امکان اجرا نمی‌یابد همین قوانین اسلامی هستند که بر پایه فقه اسلامی نهادینه شده‌اند.


وی در ادامه با بازخوانی نظرات شیخ مفید در قرن 4 هجری در خصوص نظریه ولایت‌فقیه، یادآور شد: شیخ مفید ضمن اشاره به احکام امر به معروف و نهی از منکر، رسما اعلام می‌کند که هر کسی حق اجرای این احکام را ندارد و این موارد تنها در حکومت اسلامی اجرایی هستند و حکومت اسلامی نیز تنها از سوی پیامبران، امامان و یا افراد منصوب شده از سوی آنها تشکیل می‌شود و در دوران غیبت نیز تشکیل حکومت اسلامی بر عهده فقهای شیعه است که ولایت به آنها منتقل شده است.


عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به نظرات محقق حلی در قرن 7-6، شهید ثانی در قرن 10، ملا احمد نراقی در قرن 13، مقدس اردبیلی و حاج آقا رضا همدانی در قرن 14 هجری پیرامون نظریه ولایت‌فقیه، اظهار داشت: امام خمینی(ره) نیز در نظرات خود موارد زیادی دارند که به مشروعیت الهی ولی‌فقیه اشاره می‌کنند که از سوی خدا به پیامبر، ائمه و بعد از آنها به ولی فقیه جامع الشرایط رسیده است.


رحیم‌پور ازغدی با بیان اینکه در باب اصل ولایت، این انتصاب الهی و شرعی است، خاطرنشان کرد: در مقابل، حضرت امام(ره) جملات و نظراتی دارند که تاکید زیادی بر نظر مردم دارد که این موارد مربوط به تشخیص مصداق فقیه عادل در زمان غیبت است.


وی با تاکید بر اینکه انتخاب مردمی باید در چارچوب انتصاب الهی باشد، ادامه داد: در زمان غیبت نصب خاص نداریم، بلکه نصب عام وجود دارد، اما مصداق خصوصیات فقیه جامع‌الشرایط برای نافذ بودن ولایت مشخص است که مردم بر اساس این ضوابط اسلامی آن را انتخاب می‌کنند.


عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه علاوه بر سخنان امام و رهبری، در آیات و روایات متعددی بر نقش مردم در حکومت اسلامی و انتخاب ولی فقیه از سوی آنها تاکید شده است، اظهار داشت: رضایت مردم در تشکیل حکومت اسلامی بسیار مهم است که برخی آن را در مشروعیت حکومت دخالت می‌دهند، از سوی دیگر روایات متعددی وجود دارد که اصلا توجهی به نقش مردم نداشته است و تشخیص اینها بسیار مهم است.


رحیم‌پور ازغدی در ادامه یاد آور شد: خداوند، پیامبر اسلام را انتخاب و او را به جهانیان معرفی کرد، ولی همین پیامبر برای تشکیل حکومت اسلامی به جلب نظر مردم پرداخت و حتی با آنها مشورت کرد، البته مشورت پیامبر با مردم تا جایی پیش می‌رفت که بر خلاف اصول اساسی اسلام و نظر صریح ولی نباشد.


وی با بیان اینکه ولایت‌فقیه برای جامعه مومنین کارایی دارد که اصل امام و پیامبر را قبول داشته باشند، ادامه داد: در احکام الهی، نبوت پیامبر و امامت ائمه نظر مردم تاثیری ندارد و این مسئله در مورد ولایت ولی فقیه نیز مصداق دارد.


عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به نظرات حضرت امام خمینی(ره) مبنی بر اینکه «اگر در جامعه ولایت فقیه نباشد، طاغوت است»، یاد آور شد: فقیهی که از طرف خدا ولایت دارد یقینا شرایط خاصی دارد، یعنی اهل استبداد دروغ، فساد و... نیست در حالی که در تمام دنیا رعایت قوانین جاری برای حاکمان کفایت می‌کند، اما در اسلام ولی‌فقیه در زندگی شخصی خود نیز باید عدالت داشته باشد که این نشان از حساسیت و سخت‌گیری اسلام در این خصوص دارد.


رحیم‌پور ازغدی در ادامه خاطر‌نشان کرد: اگر کسی بگوید که در حکومت حقوق مردم را رعایت می‌کند اما در زندگی شخصی فلان گناه را مرتکب می‌شود بر اساس نظر حضرت امام خمینی(ره) حق حکومت بر مردم ندارد.


وی با بیان اینکه سخت‌گیری اسلام بر حاکم، برای دفاع از حقوق مردم است، خاطرنشان کرد: استانداردهای تعیین حاکم اسلامی بسیار بالا است و در اسلام شکل حکومت با مراجعه به آرای مردم تعیین می‌شود یعنی نمی‌توان چیزی را به مردم تحمیل کرد.


عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه ولی‌فقیه در جامعه اسلامی از سوی مردم انتخاب می‌شود، یادآور شد: در جمهوری اسلامی بر خلاف انتخابات ریاست جمهوری و یا مجلس شورای اسلامی، انتخاب رهبر در دو مرحله از سوی مجلس خبرگان انجام می‌شود، در نتیجه رهبر جامعه اسلامی هم ولایت الهی دارد و هم مقبولیت مردمی و اینچنین جمهوریت و اسلامیت در حکومت اسلامی با هم جمع می‌شوند.


رحیم‌پور ازغدی با بیان اینکه این روند به معنای محصور ماندن مسئولین حکومت اسلامی از انتقاد نیست، اظهار داشت: حضرت امام خمینی(ره) به صراحت اعلام کرده‌اند که هر فردی در انقلاب اسلامی حق دارد به طور مستقیم از مسئولین جواب بخواهد و ولی فقیه نیز باید پاسخ قانع کننده به این سوالات بدهد، از طرف دیگر اگر مسئولین حکومت اسلامی بر خلاف رسالت اصلی خود عمل کنند به صورت خودکار از مسئولیت عزل می‌شوند.


وی با تاکید بر اینکه ولی‌فقیه مشروعیت الهی داشته و اطاعت از آن واجب است، ادامه داد: اطاعت از رهبری واجب می‌شود که خصوصیات یک فقیه جامع‌الشرایط را داشته باشند و از سوی مردم انتخاب شود، در واقع ولی‌فقیه باید به خدا، امام زمان(عج) و حتی همه مردم پاسخگو باشد.


عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه امروز مدعی خط امامی در جامعه زیاد شده است، اظهار داشت: امام خمینی(ره)، رهبری محبوب و مردمی بود که بزرگترین تشییع جنازه تاریخ بشر برای وی در ایران انجام شد، اما همین رهبر الهی بارها تاکید کرده که تمام رفتار و اعمالش به واسطه ولایتی است که از شارع مقدس دریافت کرده و نمونه آن را در امضای حکم بازرگان مشاهد می‌کنیم.


رحیم‌پور ازغدی با اشاره به تکیه بیش از اندازه برخی افراد به این جمله حضرت امام خمینی(ره) که «میزان رای ملت است» خاطرنشان کرد: همین امام در موارد متعدد، تاکید می‌کنند که در خصوص اصل احکام اسلام نمی‌توان رفراندوم برگزار کرد.


وی با اشاره به مشارکت 85 درصدی مردم در انتخابات اخیر ادامه داد: در این انتخابات بالاترین رکورد جمهوریت در دنیا شکسته شد اما در حکومت اسلامی، جمهوریت به تنهایی کافی نیست، بلکه در ظرف جمهوریت، باید اسلام را اجرا کرد.


عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در ادامه افزود: امام خمینی(ره) نیز در زمان تنفیذ حکوم روسای جمهور، به ولایتی که از شارع مقدس داشته و همچنین احترام به نظر مردم اشاره کرده و بر اساس آن روسای جمهور را نصب می‌کردند.


رحیم‌پور ازغدی با تاکید بر اینکه مردم در حکومت اسلامی در طول خدا قرار دادند، تصریح کرد: این یعنی ملاحظه مردم بر اساس ضوابط دینی و اینچنین مردم سالاری دینی محقق می‌شود.


وی در ادامه تاکید کرد: در اندیشه سیاسی حضرت امام خمینی(ره)، جمهوریت و اسلامیت از هم جدا نیست بلکه اسلامیت در قالب و ظرف جمهوریت اجرا می‌شود.


عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در ادامه به نقش ولی‌فقیه در پر کردن خلأهای تئوریک حکومت اسلامی اشاره کرد و افزود: حکومت اسلامی فقط محدود به اجرای قانون نیست بلکه در تمام امور مسئولیت دارد، در جمهوری اسلامی نیز کمبودهای تئوریک مشاهد می‌شود که دلیل اصلی آن به موارد تاریخی باز می‌گردد که هرگز فرصت مناسبی برای شکفتن فقه حکومتی در اسلام به وجود نیامد، اما بعد از انقلاب در این زمینه حرکات خوبی آغاز شد.


رحیم‌پور ازغدی در ادامه یاد آور شد: امام خمینی(ره) در ابتدای انقلاب اعلام کردند که قصد ورود به مسئولیت‌های اجرایی را ندارد و تنها می‌خواهند جامعه را هدایت کنند، اما زمانی که مشاهد کردند انقلاب و اسلام در خطر نابودی قرار گرفته، از قم به تهران بازگشت و در مواردی که احساس نیاز می‌کردند خود وارد عمل می‌شدند.


وی در خصوص نظر امام درباره بنی‌صدر و منتظری یادآور شد: امام خمینی(ره) این افراد را به خاطر احترام به نظر مردم قبول کردند اما تا جایی به آنها اجازه فعالیت داده شد که از حدود مشخص و خطوط قرمز خارج نشده بودند.


عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به انتخابات اخیر ریاست جمهوری ادامه داد: در این انتخابات نیز رهبر معظم انقلاب اعلام کردند که هر 4 کاندیدای شرایط حداقلی را دارند اما برخی از نظرات آنها مخالف نظرات ایشان بود و مردم نیز برای انتخاب به ملاک‌ها رجوع کردند.


رحیم‌پورازغدی با تاکید بر اینکه در حکومت اسلامی مکتب اصالت دارد و نه اشخاص، تصریح کرد: در حکومت اسلامی ولی‌فقیه، ‌ارزش‌های اسلام و مصلحت کشور اصالت دارند و باید به افرادی که در این مسیر گام بر می‌دارند کمک کرد و اگر از مسیر خارج شدند باید به آنها هشدار داد.


عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه برخی می‌خواهند ولایت‌فقیه را با خود منطبق کنند، گفت: اگر این افراد به اهداف خود نرسند ولی فقیه را دیکتاتور، مستبد و ناعادل می‌خوانند، باید بدانیم که ولی فقیه معصوم نیست و انتظار عصمت از آن نمی‌رود، اما زمانی که ولی‌فقیه در موردی، تکلیف را مشخص کرد دیگر حرفی در مورد آن باقی نمی‌ماند.


وی در پایان تصریح کرد: زمانی که نظرات موجود، با نظر رهبری یکی باشد ولایت‌پذیری محقق نمی‌شود، بلکه ولایت‌پذیری زمانی اثبات می‌شود که علی‌رغم تفاوت دیدگاه، تابع ولی‌فقیه بود و به نظرات ایشان تمکین کنیم.


» نظر